ECU là gì? Cấu tạo và phân biệt 3 ECU phổ biến RCM, TCM và PCM

25/01/2024, Tạ Hải Long
ECU là gì? ECU đóng vai trò như một “bộ não” của xe điều khiển động cơ, cảm biến và hệ thống an toàn. Có 3 loại ECU phổ biến là RCM, TCM và PC

ECU là gì? ECU đóng vai trò như một “bộ não” của xe điều khiển động cơ, chuyển động, cảm biến và hệ thống an toàn. Đây là hộp đen với nhiều loại khác nhau và tác động vào bộ phận hay vị trí khác nhau của xe. Có 3 loại ECU phổ biến là RCM, TCM và PC

ECU là gì? 

ECU hay Electronic Control Unit là hộp đen của ô tô, xe tải, một phần của hệ thống điều khiển điện tử. Thiết bị ECU có chức năng thu thập thông tin và ghi lại hành trình di chuyển của xe. ECU được coi là bộ não tiếp nhận và xử lý thông tin qua cảm biến trên động cơ. Những công việc điều khiển nhiên liệu, góc phối cam, lực phanh, ga tự động,... đều được ECU xử lý.

pcm-mot-loai-ecu-pho-bien-su-dung-trong-o-to.jpg

Mô hình ECU trong ô tô

Các loại ECU phổ biến 

Các loại ECU là gì? Theo kinh nghiệm lái xe, có 3 loại ECU phố biến nhất gồm ECM, PCM, TCM. Mỗi loại ECU có những chức năng khác nhau, giúp phân biệt và sử dụng đúng mục đích.

ECM – Engine Control Module: Điều khiển động cơ.

ECM là gì? ECM là cụm từ viết tắt của Engine Control Module làm nhiệm vụ điều khiển động cơ. Những động cơ dưới sự “chỉ đạo” của ECM gồm: xăng điện tử, van,... Nguyên lý hoạt động của ECM tương tự như ECU. Cảm biến bắt đầu tiếp nhận thông tin rồi truyền đến bộ xử lý để tính toán phương án phản hồi với động cơ.

Mỗi tín hiệu nhận sẽ ứng với tín hiệu điều khiển khác nhau. Cụ thể

Tín hiệu nhận

Tín hiệu điều khiển

Xác định lượng không khí

Vòi phun

Phanh hoặc đạp ly hợp

Đánh lửa

Áp suất khí quyển

Cực G/ Cực C

Bật công tắc tải điện/ Phát cực FR máy phát hoặc ắc quy

Rơ le chính

Cảm biến oxy

Van không tải

Cảm biến áp suất

Rơ le bơm xăng

Thiết bị cảm biến nhiệt độ làm mát động cơ

Rơ le quạt làm mát

Thiết bị cảm biến bướm ga hoặc bàn đạp ga

Đèn CHECK ENGINE

Cảm biến trục

Van điều khiển đầu

Công tắc khóa ON

Rơ le điều khiển

Cảm biến đánh lửa hoặc dòng điện

Van điện tử EGR

Cảm biến nhiệt độ đầu động cơ

Bướm ga điện

Tốc độ xe/ bánh xe

Mạch sấy cảm biến oxy 

Cảm biến áp suất bình xăng

Van điện tử

Công tắc đầu hộp số

Đèn báo IMM

Phản hồi mô men xoắn

Mạng kết nối

Hệ thống IMM

Tín hiệu chẩn đoán

Tín hiệu chẩn đoán phản hồi

Van điện tử để lọc than hoạt tính

PCM – Powertrain Control Module: Điều khiển hệ thống truyền động 

PCM là gì? Đây là một loại hộp ECU có tên gọi là Powertrain Control Module. PCM tham gia vào nhiệm vụ điều khiển hệ thống truyền động. Hệ thống truyền động bao gồm: hộp số, ly hợp, động cơ,.... 

Từ cảm biến điều khiển và động cơ của máy đánh lửa, hệ thống phun dầu, xăng, PCM tiếp nhận dữ liệu. PCM cũng điều khiển hộp số điều khiến tốc độ, trọng tải, vị trí đạp ga/ bướm ga để xe di chuyển êm ái.

ecu-hoat-dong-dua-vao-3-he-thong-chinh.jpg

PCM - Một loại ECU phổ biến sử dụng trong ô tô

>>> Xem thêm: 

TCM – Transmission Control Module: Điều khiển hộp số

Hộp đen TCM là gì? TCM chính là viết tắt của hộp điều khiển hộp số - Transission Control Module. Hộp số có thể hoạt động hay không phụ thuộc vào TCM này. Chính vì vậy, TCM chỉ có ở xe ô tô số tự động, tất cả các dòng xe số sàn không TCM.

Tín hiệu nhận của TCM tác động bào cảm biến tốc độ, cảm biến nhiệt độ, cảm biến bướm ga.

Phân biệt sự khác của ECM, PCM và TCM

Dựa trên dòng xe lắp đặt loại ECU, khách hàng dễ dàng phân biệt 3 loại ECU:

 

ECM

PCM

TCM

Dòng xe sử dụng

Tất cả xe số sàn (trừ Genesis)

Hyundai, Kia, Ford, Mazda, Honda, Lexus

GM, Chevrolet, Daewoo

Phổ biến châu Âu hay châu Á

Châu Á

Châu Á

Cả châu Á và Âu

Nguyên lý hoạt động của ECU

Cách hoạt động của ECU là gì? Dựa vào cấu tạo gồm 3 thành phần chính là bộ nhớ trong, đường truyền BUS và bộ vi xử lý thì có thể hiểu nguyên lý hoạt động như sau: Bộ xử lý sẽ lưu giữ câu lệnh, sau đó truyền đến bộ vi xử lý qua đường truyền BUS. Sau đó, bộ xử lý đưa ra thao tác phù hợp để giải quyết vấn đề.

Ví dụ cụ thể: ECU nhận được cảm biến tốc độ từ động cơ và piston để tính toán thời gian đánh lửa và phun xăng. Góc đánh lửa có chế độ hoạt động như thế nào được ECU tính toán. Nhiên liệu được tiếp vừa đủ và xe hoạt động mạnh mẽ. 

3-thanh-phan-chinh-cau-tao-nen-bo-nho-trong-cua-ecu.jpg

ECU hoạt động dựa vào 3 hệ thống chính

Nếu cảm biến là bướm ga, ECU xác định lưu lượng khí cần nạp, nhiên liệu cần phun. Điều đó giúp cho chế độ tải, động cơ, nhiệt độ được cảm biến mã và góc đánh lửa tối ưu. Đây cũng được xem là cách giảm khí thải và hạn chế ô nhiễm môi trường. Khi xe thải ra nhiều khói và khói đen, chủ xe nên đi kiểm tra xe, cụ thể là ECU.

Đối với hệ thống điều hành được trang bị trên xe ô tô, ECU điều khiển trực tiếp hệ thống ESP, BA, EBD. ECU thông qua cảm biến thu thập thông tin, truyền tín hiệu, so sánh dữ liệu và xử lý tránh các tình huống nguy hiểm, đột ngột phanh, lái gấp,...

Tác dụng của ECU trên ô tô 

Cấu tạo chính của ECU là gì mà được xem là “bộ não” của ô tô. ECU được chia thành 3 bộ phận, mỗi bộ phận đóng một vai trò khác nhau: Bộ nhớ trong, bộ vi xử lý và đường truyền BUS.

Bộ nhớ trong ECU trên ô tô

Bộ nhớ trong đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau bởi trong bộ nhớ chia thành nhiều bộ phận:

  •  RAM là phần không thể thiếu giúp lưu giữ thông tin mới bởi khả năng đọc và ghi dữ liệu hành trình di chuyển. Bộ phận có thể truy xuất một cách ngẫu nhiên.

  • ROM đóng vai trò lưu trữ thông tin thường trực nên mọi dữ liệu được lập trình sẵn. Đây cũng là nguồn dữ liệu chính của bộ vi xử lý.

  • Những thông tin bên ngoài được lưu giữ trong PROM. Khi sử dụng, điều khiển phương tiện, thông tiên dần được ghi lại trong bộ phận PROM.

  • Việc cung cấp bộ vi xử lý thông tin là nhiệm vụ của KAM. Lưu ý khi sử dụng KAM, khi ngắt nguồn hay tháo khỏi động cơ, dữ liệu sẽ bị mất hoàn toàn.

thuong-xuyen-kiem-tra-ecu-cua-o-to-de-tranh-rui-ro.jpg

3 thành phần chính cấu tạo nên bộ nhớ trong của ECU

Bộ vi xử lý (Microprocessor)

Bộ vi xử lý của ECU là gì? Đó chính là bộ phận quan trọng nhất giúp đưa ra bài toán hợp lý để xử lý yêu cầu của người điều khiển đưa ra.

Bộ vi xử lý tiếp nhận toàn bộ các thông tin được đưa vào bộ nhớ trong qua cảm biến. Sau đó, bộ vi xử lý đưa ra bài toán và câu lệnh phù hợp cho các bộ phận khác xử lý.

Đường truyền – BUS

Đường truyền BUS cũng không thể thiếu để cấu tạo lên ECU hoàn chỉnh. Bởi vai trò chính của đường truyền BUS là truyền và phát lệnh, số liệu đã thu thập trong bộ nhớ đến bộ vi xử lý. Đường truyền thường sử dụng loại 4, 8, 16 bit và 8, 16, 32 bit.

Bộ nào “ECU” đóng vai trò vô cùng quan trọng cho xe. Từ việc lưu giữ dữ liệu, đánh giá tình hình, tính toán giải quyết tình huống hay phát đi tín hiệu khẩn cấp. ECU luôn quyết định các chức năng chính của xe.

Một số dấu hiệu hư hỏng phổ biến của ECU

ECU nhận tín hiệu từ cảm biến và điều khiển cảm biến, động cơ, bộ điều khiển khác nhau nên đôi khi, “bộ não” này gặp các vấn đề. Điều này xuất phát từ ECU bị lỗi. Vậy một số dấu hiệu hư hỏng hay gặp của ECU là gì?

  • Không khởi động được động cơ

  • Gặp vấn đề về truyền động

  • Xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu

  • Xe gặp khó khăn khi tăng tốc

>>> Xem thêm: Xe ô tô đề không nổ

Khi phát hiện những dấu hiệu trên, chủ xe cần đưa đến garage để tìm hiểu nguyên nhân và sửa chữa đúng cách. Thông thưởng ECU bị lỗi, khách hàng được tư vấn thay thế. 

Như vậy, bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin ECU là gì? Tầm quan trọng của ECU vô cùng lớn, việc thường xuyên kiểm tra khả năng hoạt động của hộp đen này vô cùng cần thiết.Việc thay thế ECU là một khoản phí trong nuôi xe. Để bảo dưỡng, sửa chữa chiếc sẽ cần khoảng bao nhiêu? Câu trả lời sẽ được nuoixe.vn hỗ trợ qua công cụ tính phí sử dụng.

Chia sẻ
Tạ Hải Long
Tạ Hải Long

Tôi là Tạ Hải Long - Bằng niềm đam mê với ô tô và nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực review đánh giá xe. Hi vọng với những chia sẻ của tôi sẽ cung cấp những thông tin quan trọng và hữu ích tới bạn đọc về các dòng xe